Cà phê là mặt hàng nông sản nhiệt đới được giao dịch thương mại phổ biến trên thế giới. Ở Việt Nam, sản lượng cà phê cũng chiếm một lượng vô cùng lớn và cũng là một lĩnh vực mang lại nguồn thu nhập khá ổn định cho người kinh doanh mặt hàng nông sản này. Vì phần lớn sản lượng cà phê Việt sẽ được xuất khẩu sang thị trường quốc tế nên cần được đảm bảo nghiêm ngặt về các tiêu chuẩn bảo quản, trong đó có kiểm soát ẩm. Để cà phê giữ nguyên hương vị tươi ngon, các doanh nghiệp và cơ sở sản xuất cần đầu tư hệ thống xử lý ẩm phù hợp với quy mô doanh nghiệp để đảm bảo sản phẩm đầu ra luôn đạt chất lượng tốt nhất.
Nguyên nhân làm ảnh hưởng đến chất lượng hạt cà phê
Việt Nam hiện đang là quốc gia có sản lượng cà phê lớn thứ 2 trên thế giới với khối lượng cà phê xuất khẩu đạt trên 1,77 triệu tấn vào năm 2022 và ngành này cũng đóng góp 3% GDP cả nước. Điều này chứng minh rằng, kinh doanh cà phê đã và đang là lĩnh vực đem lại mức thu nhập ổn định giúp nâng tầm chất lượng nông sản của Việt Nam trên thị trường ở cả trong và ngoài nước.
Việt Nam là quốc gia có sản lượng cà phê xuất khẩu robusta lớn nhất
Khi nói tới các vùng trồng cà phê ở Việt Nam thì không thể không kể đến Tây Nguyên. Những địa danh của Tây Nguyên như: Đắk Nông, Kon Tum, Gia Lai… Và đặc biệt là Buôn Ma Thuột – Đắk Lắk được coi là “vựa” xuất khẩu đứng đầu thế giới.
Tuy nhiên, hạt cà phê là loại nông sản dễ bị ảnh hưởng bởi điều kiện môi trường và độ ẩm là một trong những yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến chất lượng của cà phê. Nguyên nhân chính làm ảnh hưởng đến chất lượng hạt cà phê là sự thay đổi về độ ẩm trong môi trường bảo quản.
Độ ẩm không khí tăng quá cao
Mang đặc trưng của khí hậu nhiệt đới gió mùa cao nguyên, khu vực Tây Nguyên, đặc biệt là các khu vực có sản lượng cà phê nhiều như Đắk Lắk, Đắk Nông, Gia Lai,... cũng thường xuyên chịu nhiều tác động xấu về độ ẩm vào mùa mưa gây nhiều khó khăn trong quá trình sản xuất kinh doanh. Khi độ ẩm không khí trong kho xưởng tăng quá cao so với mức cho phép có thể gây ra nhiều vấn đề và ảnh hưởng tiêu cực đến môi trường làm việc cũng như khối lượng cà phê đang lưu trữ trong kho.
Hạt cà phê bị mốc do độ ẩm không khí tăng cao
Cà phê vốn là một loại sản phẩm hữu cơ nên cũng rất dễ bị tấn công bởi độ ẩm làm xuất hiện tình trạng nấm mốc, hư hỏng. Độ ẩm cao có thể làm cho cà phê hấp thụ hơi ẩm từ không khí và đẩy nhanh quá trình oxy hóa làm ảnh hưởng đến chất lượng sản phẩm trong quá trình sản xuất và bảo quản.
Ngoài ra, độ ẩm cao chính là môi trường lý tưởng để các loại vi khuẩn, mối mọt và nấm mốc phát triển. Đây là những tác nhân có thể gây hại đến hạt cà phê bằng cách làm mất đi hương vị đặc trưng, gây ôi thiu, hư hỏng và có thể lây lan nhanh chóng sang một số lượng lớn làm ảnh hưởng đến sản lượng đầu ra của sản phẩm.
Độ ẩm không khí quá thấp
Ngược lại với môi trường có độ ẩm cao, khi sản phẩm được bảo quản trong môi trường có độ ẩm quá thấp, hạt cà phê sẽ bị mất đi làm lượng nước cần thiết làm giảm trọng lượng của hạt. Vào mùa khô, độ ẩm tại khu vực Tây Nguyên thường xuống rất thấp kèm theo khí hậu nắng nóng, khô hạn. Vào khoảng thời gian này, độ ẩm không khí thường sẽ xuống thấp dưới dưới 40% làm cho cà phê bị khô, biến dạng, mất mùi, ảnh hưởng tới hương vị tự nhiên và gây ra nhiều trở ngại cho công rang sấy.
Cà phê khô và bị mất hương vị đặc trung do độ ẩm không khí quá thấp
Bên cạnh đó, hạt cà phê cũng có thể bị ảnh hưởng bởi một vài nhân tố khác như nhiệt độ, ánh sáng và độ thông thoáng khí trong kho bảo quản. Để đảm bảo sản phẩm luôn giữ được hương vị thơm ngon nhất, kho xưởng bảo quản nên được giữ với mức nhiệt độ lý tưởng từ 20-25 độ C, đồng thời phải đảm bảo về ánh sáng vừa đủ cùng không gian khô thoáng, sạch sẽ.
Độ ẩm tiêu chuẩn trong kho bảo quản cà phê
Để bảo quản chất lượng cà phê, các kho bảo quản phải giữ một mức ẩm thích hợp để tình trạng nấm mốc, mối mọt không làm ảnh hưởng đến chất lượng của các sản phẩm cà phê. Độ ẩm từ 50%-70% chính là môi trường hoàn hảo nhất để các bảo quản khi cà phê không bị ẩm ướt hoặc ám mùi. Vì lý do đó, khi độ ẩm của môi trường xung quanh đạt khoảng 70%, hạt cà phê sẽ dần chuyển đến mức ẩm cân bằng là 12,5% giúp cà phê vẫn giữ được hương vị thơm ngon mà vẫn giữ nguyên các chất dinh dưỡng.
Đảm bảo độ ẩm tiêu chuẩn giúp cà phê giữ được hương vị thơm ngon nhất
Nếu độ ẩm thấp hơn so với mức ẩm này, hạt cà phê sẽ bị khô gây ảnh hưởng đến các công đoạn sản xuất ở sau và cũng dễ làm cong vênh các loại linh kiện, máy móc. Ngược lại, nếu độ ẩm không khí trong kho xưởng tăng quá cao sẽ tạo môi trường thích hợp để vi khuẩn, nấm mốc và các tác nhân gây hại phát triển. Không gian trong kho xưởng sẽ luôn ở trong tình trạng ẩm thấp, trơn trượt không chỉ làm ảnh hưởng đến chất lượng sản phẩm, ảnh hưởng tới máy móc thiết bị mà còn tạo cảm giác khó chịu cho người lao động.
Điều kiện bảo quản hạt cà phê
Theo Hướng dẫn bảo quản và vận chuyển Cà phê nhân được trích trong TCVN 6602:2000, hạt cà phê cần đảm bảo một số yêu cầu về chất lượng cũng như phải đảm bảo về quá trình lưu trữ thành phẩm. Dưới đây là một số tiêu chuẩn các doanh nghiệp kinh doanh mặt hàng cà phê có thể tham khảo để đạt hiệu quả kinh doanh tốt nhất:
Điều kiện về chất lượng sản phẩm
Cà phê nhân trước khi đưa vào bảo quản phải không được có dấu hiệu bị nhiễm côn trùng, bị nhiễm bẩn do loài gặm nhấm, bị mốc và các loại nhiễm bẩn khác. Nhân cà phê phải đủ khô để không bị hư hại do mốc, nhưng không quá khô vì sẽ làm vỡ nhân.
Hạt cà phê bị tấn công bởi côn trùng do không được bảo quản kỹ càng
Đồng thời, các loại bao bì hoặc kho xưởng dùng để bảo quản cà phê phải được kiểm tra trước khi dùng, đảm bảo không có mùi, không bị nhiễm bẩn và không bị tác động bởi côn trùng hay một số loài gặm nhấm khác.
Điều kiện bảo quản trong lưu kho và vận chuyển
Cà phê nhân nếu có dự định bảo quản một thời gian dài sau khi đóng bao để xuất khẩu phải được chuyển ngay vào nhà kho hoặc khu vực bảo quản tốt, thông gió tốt. Sau đó, cà phê nhân cần được bảo quản với độ ẩm và nhiệt độ thích hợp để duy trì chất lượng sản phẩm. Các loại phương tiện vận chuyển, bốc xếp cũng cần vệ sinh sạch sẽ, không có rác bẩn, nấm mốc hay hóa chất và các loại nhiễm bẩn khác.
Ngoài ra, trong quá trình vận chuyển, cà phê nhân đóng bao cần được che phủ kỹ càng để không bị ảnh hưởng bởi yếu tố môi trường và yếu tố thời tiết. Đặc biệt, cà phê nhân cần được bảo vệ để tránh hồi ẩm lại. Không được hàn kín khí các bao bì không thoát hơi nước vì có thể dẫn đến ngưng tụ nước.
Vị trí nhà kho và khu vực bảo quản
Kho bảo quản cần được xây dựng ở nơi khô ráo, tránh vùng ẩm thấp, tránh sự tích tụ không khí lạnh. Kho bảo quản cần được xây dựng ở vùng đất cao, tường và móng nhà kho không thấm nước, ngăn được ẩm từ bên ngoài. Ngoài ra, kho bảo quản nên quay về hướng đông - tây, phía có ánh nắng mặt trời. Cửa kho không được quay trực tiếp vào hướng gió để tránh gây hại đến chất lượng cà phê.
Kho bảo quản cà phê phải được xây dựng theo đúng tiêu chuẩn yêu cầu
Khu vực xung quanh kho bảo quản phải được dọn sạch rác thải, không bị ngưng đọng nước, không bị côn trùng xâm nhập và cần kiểm tra vệ sinh kho định kỳ. Các khu nhà vệ sinh cần cách xa nơi bảo quản cà phê, được đóng kín hoàn toàn và được duy trì trong điều kiện vệ sinh sạch sẽ.
Điều kiện bảo quản, bốc dỡ
Bao sản phẩm cà phê phải được xếp cách tường một khoảng lớn hơn 0,8m - khoảng cách đủ để thông gió; không để bao tiếp xúc trực tiếp với mặt sàn, sàn phải được lót bằng tấm pallet bằng gỗ hoặc vật ngăn cách có chống thấm nước. Bao cà phê cũng cần được che phủ (nếu cần).
Nhiệt độ bảo quản phù hợp là 22 độ C và độ ẩm không khí tương đối không lớn hơn 60%. Không bảo quản gần những nơi có cửa mở (cửa sổ, cửa ra vào, v.v…) để tránh bị ảnh hưởng bởi thời tiết. Hạn chế đi lại hoặc cho phương tiện vận chuyển vào kho bảo quản để tránh làm thay đổi nhiệt độ, độ ẩm và ánh sáng bảo quản.
Nhà kho không được có ánh sáng tự nhiên và hạn chế sử dụng ánh sáng nhân tạo. Ánh sáng nhân tạo chỉ được đặt ở lối đi và hành lang, không được đặt ở phía trên bao cà phê và có bộ phận tắt để không gây hại đến chất lượng nhân cà phê.
Các loại cà phê có chất lượng khác nhau phải được để riêng trong nhà kho, để tránh nhiễm bẩn cà phê có chất lượng tốt từ cà phê nhân có chất lượng kém.
Giải pháp bảo quản hạt cà phê hiệu quả
Để duy trì độ ẩm tiêu chuẩn bảo quản cà phê trong một thời gian dài, các cơ sở sản xuất kinh doanh cà phê cần sử dụng các thiết bị khử ẩm chuyên dụng nhằm đảm bảo chất lượng đầu ra cho hạt cà phê luôn ở mức tốt nhất. Máy hút ẩm công nghiệp là một trong những thiết bị khử ẩm được nhiều doanh nghiệp sử dụng vì khả năng hút ẩm nhanh chóng, công suất đa dạng phù hợp với nhiều phạm vi diện tích khác nhau.
Một số lợi ích mà máy hút ẩm công nghiệp có thể mang lại khi ứng dụng trong công tác bảo quản hạt cà phê có thể kể tới như:
-
Duy trì độ ẩm bảo quản thích hợp trong thời gian dài
-
Tạo môi trường sạch sẽ, khô thoáng cho kho xưởng
-
Ngăn ngừa sự phát triển của nấm mốc, vi khuẩn
-
Hạn chế hơi ẩm ngưng tụ tại các kho bảo quản cà phê
-
Đảm bảo chất lượng, màu sắc và hương vị cho hạt cà phê
-
Tăng thời hạn sử dụng, tăng giá trị sản phẩm
-
Bảo quản máy móc, trang thiết bị không bị gỉ sét
-
Bảo vệ sức khỏe người lao động.
Sử dụng máy hút ẩm giúp bảo quản cà phê hiệu quả hơn
Kosmen là thương hiệu uy tín trong việc cung cấp các giải pháp khử ẩm hiệu quả cho doanh nghiệp ở nhiều lĩnh vực khác nhau. Điểm nổi bật của máy hút ẩm Kosmen là được ứng dụng công nghệ hiện đại đến từ CHLB Đức và được tích hợp các chức năng thông minh như hẹn giờ, bảo vệ quá tải, sấy khô, tăng/giảm độ ẩm theo yêu cầu,... Với những tính năng này, máy hút ẩm công nghiệp Kosmen sẽ giúp doanh nghiệp cân bằng độ ẩm ở mức an toàn, ngăn chặn tình trạng ẩm mốc trong kho xưởng, bảo quản các loại máy móc, trang thiết bị, linh kiện điện tử có trong kho xưởng.
Với các khu vực có sản lượng cà phê lớn như Gia Lai, Đắk Lắk, Đắk Nông,... việc tích hợp một thiết bị khử ẩm là điều vô cùng cấp thiết và quan trọng để đảm bảo chất lượng sản phẩm. Sở hữu khả năng kiểm soát ẩm nhanh chóng, máy hút ẩm công nghiệp và máy hút ẩm treo trần của Kosmen chính là sự lựa chọn hoàn hảo mà các cơ sở sản xuất và chế biến cà phê tại Tây Nguyên có thể tham khảo sử dụng. Tùy theo diện tích của kho bảo quản cũng như các đặc trưng của loại cà phê, doanh nghiệp có thể lựa chọn loại máy có công suất phù hợp với các yêu cầu của mình.
Bảo quản kho xưởng dễ dàng với máy hút ẩm công nghiệp Kosmen
Kosmen chính là thương hiệu đáng tin cậy mà các doanh nghiệp có thể tham khảo để đơn giản hóa quy trình sản xuất của mình. Với độ ngũ kỹ thuật và bộ phận chăm sóc khách hàng dày dặn kinh nghiệm, Kosmen mong rằng sẽ có thể mang tới nhiều giải pháp xử lý ẩm hữu ích, các sản phẩm đa dạng chủng loại, mẫu mã cho quý khách hàng và doanh nghiệp.